czwartek, 17 marca 2011

Dwie Synagogi - drewniana i murowana


http://www.ckunr2.bydgoszcz.pl/jsk/trasa07.htm


Dwie synagogi. Jedna po drugiej stanęła dokładnie w tym samym miejscu, na skrzyżowaniu dzisiejszych ulic Wały Jagielońskie i Jana Kazimierza.
Pierwsza drewniana nie istniała długo. Po 48 latach od wybudowania stwierdzono, że jest za mała, dlatego w 1882 roku starą zburzono a na jej miejscu stanęła kolejna, zwana synagogą monumentalną. I niewątpliwie taka  była. Zalicza się ją do najbardziej charakterystycznych budowli miasta z okresu XIX wieku.

 Projekt budowli wykonał gdański architekt Alfred Muttray.

http://www.ckunr2.bydgoszcz.pl/jsk/trasa07.htm

Budowa synagogi trwała dwa lata, ukończono ją we wrześniu 1884 roku.
miała 482 miejsca siedzące w sali mężczyzn i ok. 400 miejsc w części przeznaczonej dla kobiet.

W czasie II wojny światowej synagoga została zamknięta a 14 września 1939 roku. W październiku została podpalona a miesiąc później, w listopadzie nadburmistrz Bydgoszczy Werner Kampe ogłosił w „Deutsche Rundschau” przetarg na jej rozbiórkę (oraz innych żydowskich budowli).
Niemiecki, który wygrał przetarg miał zakończyć prace do końca 1939 roku jednak ostatecznie, synagoga w całej swej okazałości zniknęła dopiero około stycznia/marca 1940.

http://www.ckunr2.bydgoszcz.pl/jsk/trasa07.htm

Dziś na jej miejscu pozostał pusty plac a jedyne jej pozostałości w postaci zdobionych cegieł można obejrzeć w bydgoskim muzeum okręgowego.

ARCHITEKTURA

http://www.ckunr2.bydgoszcz.pl/jsk/trasa07.htm

Synagoga była piękną, monumentalną budowlą o imponującym wystroju. Posiadała Weście główne dla mężczyzn oraz boczne dla kobiet prowadzące na babiniec. Miała dwie sale –mniejszą do codziennych modeł oraz główną tzw. Świątynię właściwą.
Sala główna zachwycała ośmioma filarami podtrzymującymi kopułę w kształcie baldachimu, której zwisała zasłona zakrywająca drzwi do najważniejszejszego elementu Sali głównej Aron ha-kodesz, czyli szafy ołtarzowej służącej do przechowywania rodału, czyli ozdobnej drewnianej skrzynki w której przechowywane są zwoje Tory. Przed nia znajdowała się tzw. Bima, która służy także jako mównica, miejsce z którego muzyk kierujący śpiewem prowadzi modły.
Synagoga posiadała bardzo bogate wyposażenie - złote naczynia liturgiczne i płonące bez przerwy przed arką siedmioramienny świecznik. W narożnikach od strony zachodniej znajdowały się 2 wieże z kopułkami, a na środku, ponad salą główną  wielka kopuła.

ISTNIEJĄCA NISZCZEJĄCA 



Obecnie w bydgoskim Fordonie istnieje żydowska synagoga jednak jej stan jest opłakany to są ludzie, którzy walczą o to by przywrócić ją do życia i stworzyć tam muzeum.
Więcej na stronie internetowej poświęconej SYNAGODZE W STARYM FORDONIE.

0 komentarze:

Prześlij komentarz